ତିବ୍ଦତ ୦୩/ଜୁଲାଇ : ୧୯୫୯ ମସିହାରେ ତିବ୍ଦତ ଉପରେ ଚୀନ୍ ଆକ୍ରମଣ କରିଲା ପରେ, ଦଲାଇ ଲାମା ନିଜ ଜନ୍ମଭୂମି ଛାଡ଼ି ଭାରତକୁ ପଳାଇ ଆସିଥିଲେ। ୨୬ ଏପ୍ରିଲ୍ ଦିନ, ସେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁଙ୍କ ସହିତ ଭେଟି ଭାରତରେ ଆଶ୍ରୟ ପାଇବା ଅନୁମତି ପାଇଥିଲେ। ଏହି ଦିନ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ଦଲାଇ ଲାମାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଭାବେ ଭାରତ-ତିବ୍ଦତ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମୋଡ଼ ଥିଲା। ନେହେରୁ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଏକ “ନୈତିକ ଓ ମାନବିକ କ୍ରମ” ବୋଲି ଖ୍ୟାତି ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ତିବ୍ଦତୀୟ ଧର୍ମ ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା। ଦଲାଇ ଲାମା ଭାରତର ଧର୍ମଶାଳାକୁ ଆସି ବସିବା ପରେ ସେଠାରେ ତିବ୍ଦତୀୟ ନିର୍ବାସିତ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ। ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଦଶନ୍ଧି ବଉଦ୍ଧ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସାଂସ୍କୃତିକ ଭାବେ ବଞ୍ଚାଇବା ଚେଷ୍ଟା ହେଲା। ଦଲାଇ ଲାମା କେବଳ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ନେତା ନୁହେଁ, ବରଂ ବିଶ୍ୱ ସାମ୍ନାରେ ତିବ୍ଦତର ଅଧିକାର ଓ ସ୍ୱାୟତ୍ତତା ପାଇଁ ସ୍ୱର ଉଠାଇଥିବା ଏକ ଅନ୍ତର୍ଜାତିକ ମୁଖପାତ୍ର ହୋଇଯାଇଥିଲେ। ସେ ବାରମ୍ବାର ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ତାଙ୍କୁ ଯେପରି ଅନୁଗ୍ରହ କରିଥିଲେ, ତାହା ପାଇଁ ସେ ଗଭୀର କୃତଜ୍ଞତା ଅନୁଭବ କରନ୍ତି। ଦଲାଇ ଲାମାଙ୍କୁ ଭାରତରେ ଶରଣ ଦେବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଭାରତ-ଚୀନ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା।ବେଜିଂ ଏହାକୁ ଏକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ମାମଲାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବୋଲି ବୁଝିଥିଲା ଓ ପ୍ରତିବାଦ କରିଥିଲା। ଏହି ଘଟଣା ବ୍ୟବଧିରେ ଭାରତ-ଚୀନ୍ ବୈମତ୍ରୀ ବଢ଼ିଥିଲା ଓ ଶେଷରେ ୧୯୬୨ ମସିହାରେ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା। ତଥାପି, ନେହେରୁଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦର୍ଶାଇଲା ଯେ ଭାରତ ଏକ ନୈତିକ ଏବଂ ମାନବିକ ଦେଶ ଭାବରେ ବିଶ୍ୱରେ ନିଜର ସ୍ଥିତି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିଛି।ଏହି ଘଟଣା ଆଜି ମଧ୍ୟ ଆମକୁ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ ଯେ ରାଜନୈତିକ ଚାପ ପାଇଁ ମାନବିକତା ଏବଂ ଆଦର୍ଶକୁ ବଳି ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
