ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉପସ୍ଥାପନା ୧୩/୬:ବିବାହକୁ ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବରେ ଭାରତୀୟ ସମାଜର ଏକ ମୂଳଦୁଆ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଛି। ତଥାପି, ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ, ମନୋଭାବରେ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖାଯାଇଛି, ବିଶେଷକରି ଯୁବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ। ବର୍ଦ୍ଧିତ ସଂଖ୍ୟାର ଲୋକ ବିବାହକୁ ବିଳମ୍ବ କରୁଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଏଡ଼ାଇ ଦେଉଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ସେମାନେ କ’ଣ ପ୍ରକୃତରେ ବିବାହକୁ ଭୟ କରୁଛନ୍ତି? ନା ଏହା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ଜଟିଳ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା…
ସହରୀକରଣ, ଉତ୍ତମ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ସଂସ୍କୃତି ସହିତ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବା ସହିତ, ଅନେକ ଭାରତୀୟ ପୁରୁଷ ଶୀଘ୍ର ବସତି ସ୍ଥାପନ କରିବା ଅପେକ୍ଷା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି, କ୍ୟାରିଅର ଏବଂ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଉଛନ୍ତି। ୨୦ ଦଶକର ଶେଷ କିମ୍ବା ୩୦ ଦଶକର ଆରମ୍ଭରେ ଆର୍ଥିକ, ଭାବପ୍ରବଣ ଏବଂ ପାରିବାରିକ ଦାୟିତ୍ୱ ନେବାର ଧାରଣା କିଛି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଭୟଙ୍କର ମନେହୁଏ, ଏହା ଏକ କାରଣ ହେଇପାରେ। କିଛି ପୁରୁଷ ବିବାହ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆଇନ ଉପରେ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି, ଯେପରିକି ଯୌତୁକ ନିର୍ଯାତନା (ଧାରା ୪୯୮ଏ ), ଘରୋଇ ହିଂସା, ଏବଂ ଛାଡପତ୍ର ସମାଧାନ। ସେମାନେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ଯେ ଏହି ଆଇନଗୁଡ଼ିକ କେତେକ ସମୟରେ ଅପବ୍ୟବହାର ହେଉଛି ସେଥିଲାଗି ସେମାନେ ମିଥ୍ୟା ଅଭିଯୋଗକୁ ଭୟ କରନ୍ତି। ଛାଡପତ୍ର କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଆଇନଗତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରାୟତଃ ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପକ୍ଷପାତୀ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୁଏ, ବିଶେଷକରି ଶିଶୁ ଯତ୍ନ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଭରଣପୋଷଣ ସମ୍ପର୍କରେ। ଭାରତରେ ବିବାହ ପ୍ରାୟତଃ କେବଳ ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନୁହେଁ ବରଂ ଦୁଇଟି ପରିବାର ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥାଏ। ବିବାହ ଠାରୁ ବାସସ୍ଥାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲୁଥିବା ପରିବାର ଆଶା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଆର୍ଥିକ ବୋଝ ଅତ୍ୟନ୍ତ ହୋଇପାରେ। ଅନେକ ପୁରୁଷ ବିବାହ ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଆର୍ଥିକ ଭାବରେ ସ୍ଥିର ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। ମହିଳାଙ୍କ ଭୂମିକା ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏହାର ଏକ କାରଣ, ଆଧୁନିକ ଭାରତୀୟ ମହିଳାମାନେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଭାବରେ ଶିକ୍ଷିତ, ସ୍ୱାଧୀନ ଏବଂ କ୍ୟାରିଅର-ମୁଖୀ ହେଉଛନ୍ତି, ଯାହା ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ। କିନ୍ତୁ ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବରେ ପୁରୁଷ-ପ୍ରଧାନ ଘରେ ପାଳିତ ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ, ଏହା ଭୟଭୀତ କିମ୍ବା ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରେ। କିଛି ପୁରୁଷ ସମାନତା ଏବଂ ସହଭାଗୀ ଦାୟିତ୍ୱ ଉପରେ ଆଧାରିତ ବିବାହ ନେଭିଗେଟ୍ କରିବା ବିଷୟରେ ଅନିଶ୍ଚିତ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି, ବିଶେଷକରି ଯଦି ସେମାନେ ନିଜ ପରିବାରରେ ଏପରି ନହର ଦେଖିଛନ୍ତି। ସ୍ୱାଧୀନତା ହରାଇବାର ଭୟ ଏକ ମୁଖ୍ୟ କାରଣ, ବିବାହ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ୱାଧୀନତା ହରାଇବା, ସାମାଜିକ ଜୀବନରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ କିମ୍ବା ନିରନ୍ତର ଆପୋଷ ସମାଧାନକୁ ନେଇଯାଏ ବୋଲି ଧାରଣା କିଛି ପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ସଂକୋଚଜନକ ହେବାର ଆଉ ଏକ କାରଣ। ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ, ଡେଟିଂ ଆପ୍ସ ଏବଂ ଅନୌପଚାରିକ ସମ୍ପର୍କର ବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ କିଛି ପୁରୁଷଙ୍କୁ ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହା ସବୁକିଛି ଭୟ ନୁହେଁ । ହେଲେ ଏହା ମନେରଖିବା କଥା ଯେ ଅନେକ ଭାରତୀୟ ପୁରୁଷ ବିବାହକୁ ମୂଲ୍ୟ ଦିଅନ୍ତି, ଏବଂ ଅଗଣିତ ସୁଖୀ, ସମ୍ମାନଜନକ ଏବଂ ସହାୟକ ବିବାହ ଏହାର ଉଦାହରଣ। ଭୟ କିମ୍ବା ସଂକୋଚ ପ୍ରାୟତଃ ବିବାହ ବିଷୟରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହାର ଆଧୁନିକ ରୂପ ବିଷୟରେ ଅନିଶ୍ଚିତତା ବିଷୟରେ, କିପରି ପରମ୍ପରାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସହିତ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବେ, ପ୍ରେମକୁ ଦାୟିତ୍ୱ ସହିତ ଏବଂ ସମାନତା ସହିତ ଆଶା କରିବେ। ଏହାକୁ ଭୟ ଭାବରେ ଦେଖିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ, ଏହାକୁ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ସଚ୍ଚୋଟ ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ବୋଲି କହିବା ଅଧିକ ସଠିକ୍ ହେବ ,ଆଜିର ଭାରତରେ ଲିଙ୍ଗ ଭୂମିକା, ନ୍ୟାୟ, ଆଶା ଏବଂ ସହଭାଗୀର ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥ ବିଷୟରେ।
