ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଅନେକ ଥର ଏହା ଘଟେ ଯେ ବଜାରରେ ଜଣେ ଦୋକାନୀ ଆପଣଙ୍କୁ ଚିରା ନଚେତ ଫଟା ନୋଟ୍ ଦେଇଦେଇଥାଏ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଯେତେବେଳେ ତୁମେ ଜାଣ, ସେତେବେଳେ ତୁମ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସେ ଯେ ଏହି ନୋଟ୍ କୁ ନେଇ ମୁଁ ଏବେ କଣ କରିବି ? ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏଭଳି ନୋଟ୍ କୁ କିପରି ଏବଂ କେଉଁଠି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବେ।
ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ୧୦,୨୦,୫୦ କିମ୍ବା ୧୦୦ ଟଙ୍କା ଭଳି ଚିରା ନୋଟ୍ ଅଛି ତେବେ ଏହିପରି ନୋଟଗୁଡିକର ଅତିକମରେ ଅଧା ଅଂଶ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ ଯଦି ୨୦ ଟଙ୍କାର ଛିଣ୍ଡାଯାଇଥିବା ନୋଟ୍ ଅଛି ଏବଂ ଏହାର ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ସୁରକ୍ଷିତ, ତେବେ ଏହାର ପ୍ରତିବଦଳରେ ଆପଣ ୨୦ ଟଙ୍କାର ନୋଟ୍ ପାଇବେ । ଯଦି ବିକୃତ ନୋଟଗୁଡିକର ସଂଖ୍ୟା ୨୦ ରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମୂଲ୍ୟ ୫୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ, ତେବେ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଫି ଦେବାକୁ ପଡିବ।
ନୋଟ୍ ବିନିମୟ କରିବାର ସରଳ ନିୟମ ହେଉଛି ଯଦି ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ୱାଟର ମାର୍କ, ଆରବିଆଇ ଗଭର୍ଣ୍ଣରଙ୍କ ଦସ୍ତଖତ ଏବଂ କ୍ରମିକ ନମ୍ବର ପରି ନୋଟରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ସୁରକ୍ଷା ଚିହ୍ନ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ, ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ଏହିପରି ନୋଟ୍ ବିନିମୟ କରିବାକୁ ମନା କରିପାରିବେ ନାହିଁ।
ଆରବିଆଇ କହିଛି ଯେ ଯଦି ନୋଟ୍ ନକଲି ନୁହେଁ ତେବେ ଏହାକୁ ନିଶ୍ଚିତ ରୂପେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରିବ। ପୁରୁଣା ଏବଂ ଛିଣ୍ଡାଯାଇଥିବା ନୋଟଗୁଡିକ ସହଜରେ ବଦଳାଯାଇପାରିବ। ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କଠାରୁ କୌଣସି ଶୁଳ୍କ ଆଦାୟ କରାଯାଏ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ, ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ନୋଟ୍ ଖରାପ ଭାବରେ ଜଳି ଯାଇଛି କିମ୍ବା ବହୁତ ଖଣ୍ଡ ହୋଇଯାଇଛି, ତେବେ ନୋଟ୍ ବଦଳାଯିବ ନାହିଁ । ଯଦି ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଧିକାରୀ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଆପଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟମୂଳକ ଭାବେ ନୋଟ୍ କାଟିଛନ୍ତି କିମ୍ବା ଚିରି ଦେଇଛନ୍ତି, ତେବେ ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ସେ ଆପଣଙ୍କ ନୋଟ୍ ବଦଳାଇବାକୁ ମନା କରିପାରନ୍ତି ।
ଛିଣ୍ଡାଯାଇଥିବା ନୋଟକୁ ବଦଳାଇବା ପାଇଁ ସେ କେତେ ଟଙ୍କା ପାଇବେ ତାହା ନୋଟ୍ କେତେ ଏବଂ କେତେ ଚିରିଯାଇଛି ତାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଧରାଯାଉ ଯଦି ୨୦୦୦ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟର ଅଂଶ ୮୮ ବର୍ଗ ସେଣ୍ଟିମିଟର ସୁରକ୍ଷିତ ଅଛି, ତେବେ ତୁମେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟଙ୍କା ପାଇବ, ଯଦି ତାହା ୪୪ ବର୍ଗ ସେଣ୍ଟିମିଟର ଅଂଶ ଅଛି, ତେବେ ତୁମେ ଅଧା ମୂଲ୍ୟ ପାଇବ। ସେହିଭଳି, ଯଦି ୨୦୦ ଟଙ୍କାର ଚିରିଯାଇଥିବା ନୋଟର ୭୮ ବର୍ଗ ସେଣ୍ଟିମିଟର ସୁରକ୍ଷିତ, ତେବେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଟଙ୍କା ଆପଣ ପାଇବେ।
